تازه ها
کجا کار کنم؟!
ورزش بانوان در کشور ما با مشکلات زیر بنایی مواجه است. آن روزها، معلم ورزشمان که در ضمن ناظم مدرسه هم بود، زنگ ورزش ما را به کلاس جبرانی ریاضی و یا حتی ایجاد بسیج دانشآموزی برای تمیز کردن حیاط مدرسه ختصاص میداد. او نمیدانست این کار به ظاهر عاقلانه او، ظلم کردن به نسلی است که شالوده اجتماع ماست و سلامت جسمی و روحی و موفقیت یک اجتماع با سلامت او پیوند خورده است. گذشته از چنین مسائلی، حالا ما حتی در دانشگاه و در رشته تربیت بدنی که علمیترین حوزه ورزشی جامعه به حساب می آید، با مشکلاتی مواجهیم که کمتر کسی به آنها توجه میکند. صحبت کردن با عده زیادی از دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه تهران در محوطه دانشگاه، سالنهای ورزشی و کلاسهای درس در مورد آینده کاری مورد انتظارشان ما را به دو عنوان شغلی میرساند: مربیگری ورزشی در باشگاهها و دبیری ورزش مدارس. آنهایی هم که همت بیشتری دارند و میخواهند درسشان را در سطوح بالاتر تحصیلی ادامه دهند، جز این دو شغل، یا به حوزه مدیریت ورزش فکر میکنند و یا به تدریس در دانشگاهها.
یکی از اساتید دانشگاه تهران که دوست ندارد نامش برده شود میگوید: «به علت وجود مشکل در بازار کار، تعداد پذیرش فعلی دانشگاهها در رشته تربیت بدنی، کفاف میدهد و پذیرش بیش از این، تنها باعث بوجود آمدن خیل فارغالتحصیلان بیکار این رشته در جامعه خواهد شد.»
این در حالی است که حتی در حال حاضر، بسیاری از دانشجویان و فارغ التحصیلان تربیت بدنی، آینده شغلیشان را در زمینههایی نامرتبط با رشتهشان دنبال میکنند. قدسیه موسوی، دانشجوی سال آخر تربیت بدنی میگوید: «حتی مطمئن نیستم که انتخاب آرایشگری و تصمیم به تاسیس سالن آرایش، ناشی از علاقهام به آرایشگری است یا نقص در بازار کار رشتهام»!
کجا ورزش کنم؟!
مهمترین مسئله دختران ورزشکار و به تبع آن دانشجویان دختر رشته تربیت بدنی، مشکلات پوششی است که در کشور ما بحثهای زیادی پیرامون آن وجود دارد و همچنان یکی از بحثهای حلنشدنی ورزش بانوان است. ایران یک کشور اسلامی است و پوشش اسلامی یکی از تابوها در ورزش زنان به شمار میرود. اما سوال این جاست که برای یک ساعت ورزش و فعالیت سالم، زنان باید کجای شهر را برای پیدا کردن یک پارک مناسب و ورزشگاه سرپوشیده جستجو کنند؟! آیا اماکن ورزشی موجود، کفاف زنانی را میدهد که نیمی از جامعه را تشکیل دادهاند؟! بانوان شهرستانی که از پارکهای معدود بانوان و همین تعداد اماکن ورزشی تهران و شهرهای بزرگ محرومند، چقدر و تا کی باید با مشکلاتی از این قبیل، دست و پنجه نرم کنند و گاه حتی برای یک پیادهروی ساده در محله سوال و جواب پس بدهند؟! علاوه بر این وضعیت ورزشهایی مثل تنیس خاکی، قایقرانی، شنا و غیره، به علت گران بودن و کمبود مکان مناسب برای بانوان، همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد. مریم، دانشجوی لیسانس تربیت بدنی دانشگاه تهران، همه اینها را با بغض و خشم میگوید. سوالهایی که جوابشان را باید جایی دیگر جستجو کرد.
ورزشی که سلامت نمیآورد!
نیلوفر، دانشجوی سال آخر تربیت بدنی میگوید: «برنامهریزی احتمالا نادرست ارائه واحدهای درسی، باعث ایجاد بیش تمرینی و اعمال فشار بیش از توان در ترمهای پنج و شش در دانشجویان میشود.» آسیبهای ورزشی چه برای پسران و چه برای دختران بد و مضر هستند. اما مورد مهمی که به آن اعتنا نمیشود، این است که علم -به زعم دانشجویان- سنتی برخی از اساتید، باعث ایجاد آسیبهایی در دانشجویان دختر میشود که بعدها موجب بروز مشکلات عدیدهای در دوران بارداری آنها خواهد شد و سلامت فرد را در دوران بارداری به خطر خواهد انداخت.
عبدالرحمن دانشجوی کارشناسی ارشد تربیتبدنی دانشگاه تهران، با تأکید بر نقش مهم دوران کودکی و به ویژه شش ماهه اول رشد بر توانایی جسمی- حرکتی افراد، از شیوه رفتار خانواده و اجتماع در مورد نحوه انتخاب فعالیتهای جسمی دختران انتقاد میکند و میگوید: «مثلا بعضی از خانوادهها از آسیبهای ناشی از ورزش ژیمناستیک برای دختران میترسند. اما اگر دختران ما آمادگی جسمی لازم برای این ورزش را داشته باشند، هرگز آسیبی متوجه آنها نخواهد بود. چرا که ورزش ژیمناستیک جزء ورزشهای اصلی است و انعطافپذیری زیادی نیز به همراه دارد.»
لطفا «همیشه» به ورزش بانوان توجه کنید
هدف اصلی رشته تربیتبدنی، ترغیب به ورزش آن هم به صورت کنترل شده و اصولی است. به نظر میرسد یکی از راهکارهای اصولی برای ورزش بانوان در وضعیت کنونی، در ابتدا حل مشکلات موجود هم در جامعه و هم در دانشگاهها و پس از آن ایجاد ارتباط بین محیطهای آکادمیک با بطن جامعه است تا هم علم فارغالتحصیلان در جهت درست هدایت شود و هم زنان جامعه از آن استفاده مطلوب کنند. مهتاب، دانشجوی سال سوم تربیت بدنی، پا را از این هم فراتر میگذارد و میگوید: «به نظر من با توجه به اهمیت اساسی ورزش در زندگی خانمها، علاوه بر توجه بیشتر و دقیق به ورزش در مدارس، بهتر است به جای ارائه چند واحد تربیت بدنی عمومی برای دانشجویان تمام رشتهها، در همه ترمها این درس و یا فعالیت مهم ارائه شود تا ضمن ایجاد فعالیت سالم، منجر به استعدادیابی در رشتههای گوناگون ورزشی و هدایت آن حتی تا سطح بالای قهرمانی در جوانان و به ویژه بانوان شود.»
زهرا همکلاس مهتاب است و در ادامه حرفهای دوستش میگوید: «مورد دیگر توجه به ورزش دختران در دو دوران بسیار حساس شش ماهه اول زندگی و پس از آن دوران بلوغ است. البته مطلوب توجه همیشگی به ورزش بانوان است، اما این دو دوره حساس نباید مورد کممهری و بیتوجهی قرار گیرند و برنامهریزی درست و تجدید نظر شده در دوران مدرسه نباید از نظر دور نگهداشته شود.»
گلرخ، دیگر همکلاسی مهتاب هم از عدم توجه به مسابقات ورزشی بانوان مینالد و میگوید: «یک سری جشنوارهها و مسابقات ورزشی هم که به صورت دورهای در استانهای مختلف و گاهی در خارج از کشور برگزار میشوند، گذشته از ایجاد تنوع و فرصتهای مناسب برای عدهای، با محدودیت برای گروه دیگر همراهاند. چرا که نه تنها اغلب اعزام دختران به مسابقات ورزشی با کم مهری همراه است، خانوادههای دختران نیز به راحتی اجازه رفتن به اردوهای خارج از استان و کشور را به آنها نمیدهند.»
با تمام این مصائب...
دانشجویان دختر رشته تربیت بدنی، البته جز این مسائل که خاص رشتهشان است، با همه مسائل و مشکلات مشترک دانشجویان نیز دست به گریبانند. از کمبود اساتید گله میکنند و به روز نبودن علم برخی از آنها، از کمبود امکانات ورزشی دانشگاه میگویند و سایر کمبودهایی که هر دانشگاهی ممکن است داشته باشد، از جای خالی برخی دروس تخصصی شکایت دارند و عدم گرایش دانشگاهها در به کار بردن تکنولوژیهای جدید خاص رشتهشان. با این همه، اینان، دانشجویان رشته تربیت بدنی، در صف اول علمی کردن ورزش قرار دارند و با تمام این احوال امیدهای پیشرفت علمی ورزش به آنان است. به قول یکی از دانشجویان رشته تربیت بدنی «ورزش کردن که بیعلاقه نمیشود، پس کسی هم بیعلاقه به این رشته نمیآید.» به امید آن که برق شور و علاقه هرگز در چشمان دانشجویان تربیت بدنی خاموش نشود